Nhớ Rừng - Rừng Nhớ Người - Lôi Hổ Nhớ Non Cao

Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ ...! (Thế Lữ)

Những ngày tháng Sáu , không khí trở nên nóng nực oi bức kỷ lục . Mở nhạc nghe " Tháng Sáu trời mưa " của nhạc sĩ Hoàng Thanh Tâm :

Tháng Sáu trời mưa trời mưa không dứt

Trời không mưa anh cũng lạy trời mưa !

Lạy mãi đến cuối tháng thì có mưa thật , nhưng trời vẫn nóng bức . Thôi thì gia đình làm một chuyến đi nghỉ mát vậy .

Khi lên đến Đà Lạt thì cảnh tượng thật bẽ bàng ! Chỉ mưa mới một hai trận mấy ngày qua thôi mà Đà Lạt , một thành phố với độ cao 1.500 m so với mực nước biển , đã chìm trong biển nước bùn đỏ !

Hơn 100 năm trước , người Pháp đã cho đắp những con đập ngang qua những con suối , với mục đích cung cấp nước sinh hoạt cho thành phố Đà Lạt , điều tiết độ ẩm , tạo nên những hồ nước tuyệt đẹp như Hồ Than Thở , Hồ Xuân Hương , Hồ Suối Tía sau này là hồ Tuyền Lâm ... Đà Lạt trở nên thơ mộng và vẫn giữ được vẻ đẹp hoang sơ với những đồi thông bạt ngàn bao quanh . Đây là nơi nghỉ mát lý tưởng nhất Việt Nam .

Trung tâm thành phố Đà Lạt được quy hoạch ở phía Nam Hồ Xuân Hương .

Đồi Cù ẩn hiện nhấp nhô giữa những hàng thông thẳng tắp soi bóng xuống mặt Hồ Xuân Hương phẳng lặng . Chỉ có Đà Lạt mới có được những phong cảnh với đầy đủ sắc độ không gian " kính nhi viễn chi ", nhìn xa mà gần như vậy . Ở mọi nơi trong thành phố người ta đều thấy được đỉnh tháp chuông của nhà thờ Con Gà .

Cảnh quan phía hướng về dãy núi Lang Biang được người Pháp bảo vệ một cách tuyệt đối . Nhà cửa hầu như không được phép xây cất , hướng này chỉ dành cho việc quy hoạch những địa điểm công cộng như : công viên , sân golf , nơi cắm trại . Qua đèo Prenn đến cửa ngõ thành phố , ta có thể thấy toàn bộ thành phố , thấp thoáng những nóc nhà , những biệt thự cổ dưới màn thông và trải dần xuống thung lũng , ẩn hiện trong màu xanh của cây và sương mù cao nguyên .

Sau năm 1975 , Đà Lạt hoàn toàn ly khai với những tư tưởng quy hoạch của người Pháp . Gần đây , quy hoạch bị phá vỡ , núi đồi bị hạ cốt , san bằng , để xây dựng nên những con phố giống đô thị ở đồng bằng . Cây cối bị đốn hạ , những công trình du lịch khách sạn mọc lên như nấm , đâu đâu cũng kinh doanh . Công nghiệp bê tông hóa Đà Lạt đang hình thành . Không khí trở nên ngột ngạt , muốn dễ thở thì du khách chỉ còn cách tìm đến những khu du lịch sinh thái . Gia đình tôi rất thích khu Resort Sacom bên cạnh hồ Tuyền Lâm , vài biệt thự ẩn mình dưới cánh rừng thông bao quanh với muôn sắc hoa , không gian thật yên tĩnh . Khi cơn gió lang thang ở đâu đó trở về , tiếng thông vi vu nhè nhẹ , không khí se lạnh , tâm hồn cảm thấy dễ chịu , bình yên . Không hiểu sao năm nay họ lại ... đóng cửa .

Ngày xưa chúng ta có thể đi dạo dưới rừng thông bạt ngàn xanh mát với không khí trong lành , rồi tìm đến hồ Than Thở chụp hình lưu niệm ... Hồ Than Thở bây giờ đang thở than vì rác rưởi và bồi lấp .

Nội ô Đà Lạt giờ chỉ còn vài gốc thông già đứng lặng lẽ cô đơn và...chờ đợi .

Mới đây chúng còn đào bới , băm nát Đồi Cù nằm bên hồ Xuân Hương để xây dựng cái " Tòa nhà câu lạc bộ golf " mà thực chất là trung tâm thương mại chìm nổi ... Toàn bộ Đồi Cù đã mất từ 30 năm trước , khi nhà đầu tư " thuê " để làm sân golf với những hàng rào bức tường bao quanh . Nơi ấy chỉ dành riêng cho giới thượng lưu và quyền lực . Nơi ấy ngày xưa , vốn là một công viên công cộng dành cho tất cả mọi người dân . Ở đây du khách có thể dạo chơi , picnic , cắm trại . Còn gì tuyệt bằng ngồi tựa dưới gốc thông già trên đồi Cù ngắm Hồ Xuân Hương và phong cảnh Đà Lạt !

Ở Lâm Đồng còn có những ngọn đồi rất đẹp bị phạt ngang san bằng để tạo chỗ cho những khu du lịch tâm linh tức là ... nhà chùa !

Họ còn muốn xóa sổ một mảng xanh hiếm hoi còn sót lại ở trung tâm thành phố là đồi Dinh Tỉnh trưởng , với công trình biệt thự cổ đã đi vào ký ức bao người , để xây tổ hợp khách sạn nhà hàng , khu thương mại , trung tâm hội nghị quốc tế !

.......

Du khách đến đây không khỏi bùi ngùi nhớ đến Đà Lạt xưa , với cảnh quan thiên nhiên thơ mộng hữu tình . Những núi đồi chập chùng ẩn mình dưới những cánh rừng thông bạt ngàn xanh mát , với mùi hương thoang thoảng của nhựa thông bay theo gió . Với các thác nước hùng vĩ như Cam Ly ( K'Mly ), Prenn , hay những hồ nước trong xanh mát mắt như hồ Đa Thiện...

Nhớ ráng chiều lảng vảng trên thung lũng Tình Yêu , nhớ những sớm mai sương mù giăng mắc khắp lối . Nhớ đến cả những những con đường , con dốc khúc khuỷu quanh co , mà bước chân dù có mỏi , vẫn cảm thấy dễ chịu , vì không khí tươi mát trong lành .

Đà Lạt là nơi nghỉ mát thư giãn và ... bình yên .

Đà Lạt xưa mát lạnh suốt ngày khiến con người gần gũi nhau hơn và cần nhau hơn . Con gái Đà Lạt nổi tiếng với đôi má ửng hồng . Du khách đến đây làm sao không khỏi lưu luyến ?

Đà Lạt có những ngôi biệt thự cổ rêu phong , những dinh thự xưa thấp thoáng giữa rừng .

Đà Lạt còn là thành phố của ngàn hoa , với ngàn vạn sắc màu rực rỡ của các loài hoa cao nguyên bản địa và châu Âu .

Đà Lạt là thiên đường của các loại trái cây , rau củ quả có nguồn gốc châu Âu .

Đà Lạt là nguồn cảm hứng cho các nhạc sĩ sáng tác những nhạc phẩm để đời như Đà Lạt Hoàng Hôn , Ai Lên Xứ Hoa Đào , Thương Về Xứ Lạnh , Bài Thánh Ca Buồn ...Bây giờ nghe lại bỗng thấy thấm thía :

" Khách du tìm đến thành phố ngàn thơ

Nhặt hoa thấy lòng buồn không bến bờ !"

........

Rừng thông là linh hồn của cao nguyên Lâm Viên , Đà Lạt .Thông không còn thì Đà Lạt không còn là Đà Lạt . Không còn cái se lạnh quanh năm , cũng chẳng còn hồn vía của Đà Lạt là sương mù nữa .

Những cánh rừng thông đã phải chết tức tưởi vì lòng tham của con người . Từng giọt nhựa ứa ra từ cây thông chính là giọt nước mắt của rừng mà thiên nhiên ban tặng . Họ có bao giờ nghe thấy tiếng trái thông rụng trên bãi cỏ Đồi Cù thơ mộng ngày xưa ? Họ có nghe thấy tiếng lũ đang gào thét đổ xuống phố thị không ?

André Theuriet ( 1833-1907 ), một thi sĩ Viện hàn lâm Pháp đã viết :

Au plus profond des bois,la patrie a son coeur

Un peuple sans forêt est un peuple qui mellur

Hồn Tổ quốc ngự giữa rừng sâu thẳm

Rừng điêu tàn là Tổ quốc suy vong

(Bùi Bá dịch)

Người Pháp còn có ngạn ngữ " Rừng có trước con người , sa mạc đi theo sau con người "

(Les forêts précèdent les peuples , les déserts les suivent )

Con người là nguồn huỷ diệt rừng và sa mạc hóa đất đai .

Người Pháp đã nâng niu Đà Lạt , cao nguyên Lâm Viên như viên ngọc quý của mình vậy .

Các nghiên cứu mới đây cho biết , chính các nhà đại tư bản bản xứ hay nước ngoài thỏa hiệp với chính quyền địa phương hay trung ương , khai phá tài nguyên dưới rừng mới thật sự là nguồn phá hủy rừng . Như ở phi Châu , Angola chẳng hạn , Trung Quốc đã làm chủ hầu hết các cánh rừng bạt ngàn , ủi đào , tàn phá môi trường để khai thác quặng mỏ .

........

Nhớ lại ngày xưa , khoảng năm 1959 – 1960 , TT Ngô Đình Diệm đi kinh lý cao nguyên . Ông về nghỉ ở Dinh 1, đang trầm ngâm điếu thuốc trên tay , bỗng nổi giận truyền sĩ quan tùy viên : “ Cho gọi tên tỉnh trưởng Lâm Đồng tới đây ngay ! “ Sĩ quan tùy viên nhấc điện thoại gọi dinh tỉnh trưởng. Ông tỉnh trưởng xanh mặt hỏi chuyện gì ? Tùy viên nói khẽ Cụ đang giận, tới ngay đi ! Tới nơi mới vỡ lẽ ! Cụ Diệm chỉ tay về phía rừng thông : Ai cho chúng nó chặt cây ? Đứa nào chặt cây ? Tỉnh trưởng bấy giờ mới hoàn hồn chắp tay thưa : Bẩm cụ , không phải vậy ! Đó là vị trí những trụ điện cao thế Đa Nhim sẽ dựng lên để tải điện về Saigon . Phải chặt cây những vị trí đó ! Ông Diệm nghe ra gật gù thả ông tỉnh trưởng ra về , sau khi căn dặn phải giữ rừng giữ cây cho tử tế .

Trở về trên quốc lộ 20 , khu vực Định Quán , Tân Phú , Đồng Nai , có một đoạn đi giữa rừng cây giá tỵ ( cây gỗ tek ) , bỗng không khí mát hẳn lên . Đó là khu rừng giá tỵ do bà Trần Lệ Xuân ( Bà Ngô Đình Nhu ) cho trồng vào năm 1958 , với diện tích 165 ha trên vùng đất đá sỏi . Đây là rừng cây giá tỵ cổ thụ và lớn nhất cả nước hiện nay . Những cây giá tỵ thẳng tắp cao sừng sững đến 30 - 40 m , gợi cho ta nhớ đến miền Nam một thời !

Và rồi , những con người của lịch sử ấy đã qua đi trong đau đớn , nhường lại sân chơi cho mấy ông bà lớn ngày nay .

Thỉnh thoảng ta thấy họ cho người đi bứng mấy cây lớn bằng cả một người ôm ở đâu đó , đem về trồng , rồi... cầm thùng loa tưới và check in cho mọi người xem chơi ! Như thể ... ngày xưa , Bác đã từng xách thùng tưới cây vú sữa do đồng bào miền Nam gửi tặng !

Vu Ngo Vinh